نام کتاب: چگونه فیلمنامه بنویسیم
نویسنده: سید فیلد (۱)
مترجم: عباس اکبری / مسعود مدنی
انتشارات: نشر ساقی / نشر نیلوفر
کتاب چگونه فیلمنامه بنویسیم با جملهی معروفی از جوزف کنراد (۲) آغاز میشود: “وظیفهی من این است که شما را به شنیدن، حس کردن و بالاتر از همه، به دیدن وادارم. این تمام کار است.”
این کتاب یکی از چندین کتابیست که سید فیلد، استاد بزرگ فیلمنامهنویسی جهان در رابطه با آموزش فیلمنامهنویسی از خود به یادگار گذاشته است با مثالهایی از بهترین فیلمنامهها مانند شمال از شمال غربی، محله چینی و… . روش تدریس همان روش معروف خود ِ سید فیلد است. تقسیمبندی فیلمنامه به سه بخش اصلی. شروع (آغاز و نقطهی عطف اول)، میان یا تقابل که نقطهی عطف دوم را موجب میشود و پایان یا گرهگشایی.
زبان سید فیلد صمیمیست. او سعی کرده هر آنچه را که نیاز علاقهمندان به هنر فیلمنامهنویسیست در این کتاب در اختیارشان بگذارد و پر بیراه نیست اگر بگویم بعد از خواندنش، به سرتان میزند، اولین فیلمنامهتان را بنویسید.
به جرأت میگویم این کتاب، شاید بهترین کتاب ِ ترجمه شده به فارسی برای آموزش فیلمنامهنویسی باشد.
کتاب چگونه فیلمنامه بنویسیم شامل بخشهای زیر است:
۱) فیلمنامه چیست؟
۲) موضوع
۳) شخصیت
۴) بنا کردن شخصیت
۵) خلق شخصیت
۶) شروع و پایان
۷) آغاز
۸) سکانس
۹) نقطهی عطف
۱۰) صحنه
۱۱) بنا کردن فیلمنامه
۱۲) نوشتن فیلمنامه
۱۳) شکل فیلمنامه
۱۴) اقتباس
۱۵) دربارهی همکاری
۱۶) بعد از نوشتن فیلمنامه
۱۷) یادداشت شخصی
در ضمن، کتاب ضمیمهای هم دارد، که شکل فیلمنامه در سینمای ایران را توضیح میدهد.
پینوشت:
۱) سید فیلد یکی از نظریهپردازان آمریکایی سینما در حوزهی فیلمنامهنویسی بود. او کتابهای گوناگونی دربارهی نحوهی نگارش فیلمنامه به رشتهی تحریر درآورده و هماکنون فیلمنامهنویسان زیادی در سراسر دنیا از سرمشق سید فیلد در فیلمنامهنویسی تبعیت میکنند. الگوی او یکی از رایجترین الگوهای فیلمنامهنویسی در هالیوود است. اصلیترین سرمشقی که سیدفیلد پدیدآورده، مربوط به ساختار سهپردهای در فیلمنامه است. او یک فیلم ۱۲۰ دقیقهای را به سه بخش به ترتیب ۳۰، ۶۰ و ۳۰ دقیقهای تقسیم میکند و در هر بخش وظایفی را بر عهدهی فیلمنامهنویس میگذارد.
۲) جوزف کنراد نویسندهی بریتانیایی ـ لهستانی، در ابتدا به عنوان نویسندهی داستانهای پسربچههای دریانورد شناخته شده بود؛ اما امروزه او را نویسندهای میدانند که آثارش نشاندهندهی آگاهی عمیق معنوی و تکنیک ماهرانه داستانسرایی است.